wéixuéyīshǒushìzǐzhíqīngpéngduānshū为学一首示子侄 (清)彭端淑 bùwéitiānxiàshìyǒunányìhūzéyìzhěyìnányǐ天下事有难易乎?为之,则难者亦易矣;rénzhīwéixuéyǒunányìhūzéyìzhěyìnányǐxuéwéizhīzénánzhěyìyìyǐ不为,则易者亦难矣。人之为学有难易乎?学zhī之,则难者亦易矣;不学,则易者亦难矣。 wúzīzhīhūnbùdǎirényěwúcáizhīyōngbùdǎirénéryìzénánzhěyìyìyǐbùxué 吾资之昏,不逮人也,吾材之庸,不逮人yědàndànérxuézhījiǔérbùdàiyānqìhūchéng也;旦旦而学之,久而不怠焉,迄乎成,而亦bùzhīqíhūnyǔyōngyěwúzīzhīcōngbèirényěwúcáizhī不知其昏与庸也。吾资之聪,倍人也,吾材之mǐnbèirényěbǐngqìérbúyòngqíyǔhūnyǔyōngwúyǐyìyěshèngrénzhīdàozúyúlǔyěchuánzhī敏,倍人也;屏弃而不用,其与昏与庸无以异ránzéhūnyōng也。圣人之道,卒于鲁也传之。然则昏庸cōngmǐnzhīyòng聪敏之用,岂有常哉! shǔzhībǐyǒuèrsēngqíyīpínqíyīfùpínzhěyǔzǐqǐyǒuchángzāi 蜀之鄙,有二僧:其一贫,其一富。贫者语wúyùzhīnánhǎihérúfùzhěyuē于富者曰:“吾欲之南海,何如?”富者曰:“子yúfùzhěyuē何恃而往?”曰:“吾一瓶一钵足矣。”富者曰:“吾数年来欲买舟而下,犹未能也。子何恃érwǎngyuèmíngniánpínzhězìnánhǎihuányǐgàofùzhěxīshǔzhīqùnánhǎibùzhījǐqiānlǐyěwúshùniánláiyùmǎizhōuérxiàyóuwèinéngyězǐhéshìhéshìérwǎngyuēwúyīpíngyībōzúyǐfùzhěyuē而往!”越明年,贫者自南海还,以告富者,富者有惭色。西蜀之去南海,不知几千里也,sēngfùzhěbùnéngzhìfùzhěyǒucánsè僧富者不能至,而贫者至之,人之立志,顾érpínzhězhìzhīrénzhīlìzhìgù不如蜀鄙之僧哉! shìgùcōngyǔmǐnkěshìérbùkěshìyězìshìqícōngyǔmǐnérbùxuézhěxiànyězhěyězìbàizhěyěhūnyǔyōngkěxiànérbùkězìlìbùrúshǔbǐzhīsēngzāi是故聪与敏,可恃而不可恃也;自恃其聪与敏而不学者,自败者也。昏与庸,可限而不可限也;不自限其昏与庸而力学不倦者,自力bùzìxiànqíhūnyǔyōngérlìxuébújuànzhě者也。 本文来源:https://www.wddqw.com/doc/25dbf438a66e58fafab069dc5022aaea998f4118.html